geïllustreerde atlas hiernamaals

De mens is een raar wezen. Als er nu één ding in het leven zeker is, dan is het de dood wel. De dood is onafwendbaar, rechtvaardig en zeer democratisch, want hij komt voor iedereen. Hij kan te vroeg, te laat of onverwacht komen, maar komen zal ie! De enige zekerheid in het leven van de mens. Maar omdat in leven de mens werd geconfronteerd met armoede, misdaad, onrechtvaardigheid, oorlog en andere verschrikkelijk dingen, moest er toch nog wel wat zijn om de moed erin te houden: de hoop op iets positiefs! Als de vrede dan niet komt in het leven, dan misschien na de dood? Het raadsel van het definitieve einde werd het begin van kleurrijke fantasieën. Die fantasieën staan beschreven - en zijn in kaart gebracht - in het leuke boek

Geïllustreerde atlas van het hiernamaals
geschreven door Guido Derksen, Martin van Mousch, Jop Mijwaard
Amsterdam: Nieuw Amsterdam Uitgevers, 2010
212 p., kleurenillustraties & (fantasie)kaarten, alfabetische index
ISBN 978-90-468-0902-0 • € 18,99

Tussen de oren van de mens werd het hiernamaals uitgedacht, allereerst misschien alleen voor de elite (farao's), maar later voor iedereen. In het eerste millennium vC zocht men ook naar een zeker evenwicht tussen het geleefde leven en de beloning of straf na de dood. Hel & hemel werden geboren. De fantasie kende geen grenzen om de gelukzaligheid en het heerlijke leven van de hemel, paradijs, Duat, Walhalla, Avalon (etc.) voor te stellen. Hetzelfde gold de tegenhanger - de hel - waar de zondaar zich moest onderwerpen aan de verschrikkelijkste folteringen; vaak nog in gruwelijk detail beschreven ook! Was een verblijf in dat positieve of negatieve hiernamaals voor eeuwig, was er een mogelijkheid om van de hel naar de hemel te komen? Fantastisch te lezen hoe de mens zijn eigen samenleving - en zeker de tekortkomingen van die samenleving - weerspiegelde in zijn hiernamaals-fantasieën. Woonde je in de woestijn dan was het paradijs een weldadige tuin, besprenkelde de elite zich tijdens het leven overdadig met parfum, dan werd de walgelijke en ondragelijke stank van de hel benadrukt. Vooral voor mannen waren de meeste bedachte hemelen een heerlijk paradijs.
Ook was het blijkbaar voor een enkeling mogelijk een rondleiding in hel & hemel te krijgen, onder de reizigers o.a. Gilgamesh, Aeneas, Odysseus, de ridder Tondalus, Mohammed, Dante, Savonarola en de Chinees Maudgalyayana.

In achttien hoofdstukken beschrijven de auteurs chronologisch het hiernamaalsbeeld van de mens in Mesopotamië, in het oude Perzië en in het Egypte van de farao's, de klassieke onderwereld en de joodse, islamitische, hindoeïstische en boeddhistische gedachten over de wereld aan gene zijde. Verder aandacht voor het hemelse Jeruzalem, Cocagne en Luilekkerland, de barokke hel ..... tot en met het hedendaagse hiernamaals. Wat te denken van de hiernamaals-denkbeelden van Emanuel Swedenborg (1688-1772), een Zweeds natuuronderzoeker en mysticus, die met Pasen 1744 in Delft een visioen kreeg van Jezus Christus; er volgden meer visioenen en Swedenborg zou naar eigen zeggen tot zijn dood een regelmatige reiziger zijn geweest tussen het hiernu- en hiernamaals; hij beschreef het allemaal in zijn boeken.
Schitterend te lezen hoeveel energie de mens stak in het nadenken over en verbeelden van de wereld na de dood. Was je daar een dolende ziel, een geest of had je vertrouwde mensgestalte? Werden de oudjes weer jong? Kon je wel of niet je familieleden herkennen? Was er wel of geen lichamelijke liefde mogelijk? Het hiernamaals als stok achter de deur om de gelovigen in toom te houden. Het hiernamaals als troost voor de achterblijvers....

De Geïllustreerde atlas van het hiernamaals is een hilarisch en mooi vormgegeven boek met veel kleurenillustraties en met twintig fantasie-kaarten die de besproken postmortale werelden op creatieve manier "vastleggen". 

© A. van Wiechen